Երկու թիրախ` մեկ կրակոցով․ Ո՞ւմ էր պետք Տիգրան Նաղդալյանի սպանությունը
Դիտումներ ` 2918
2002թ. դեկտեմբերի 28-ին ծնողների տան շքամուտքում գլխին ստացած հրազենի կրակոցից մահացավ Հանրային հեռուստառադիոընկերության խորհրդի նախագահ Տիգրան Նաղդալյանը: Այս լուրը ցնցեց Հայաստանի հասարակությանը, որն ամանորյա պատրաստությունների մեջ էր: Սահմռկեցուցիչ սպանությունը տեղի ունեցավ մի շրջանում, երբ երկիրը թևակոխում էր նախագահական լարված մրցապայքարի հորձանուտ: Ակնհայտ էր, որ Նաղդալյանի սպանությունը քաղաքական էր, և կասկածից վեր էր նաև, որ այն օգտագործվելու էր Ռոբերտ Քոչարյանի կողմից` համակարգի հակառակորդների դեմ հալածանքներ սկսելու համար, մանավանդ, որ Նաղդալյանը համարվում էր հենց Քոչարյանի քարոզչական հրետանին:
Տիգրան Նաղդալյանը, անշուշտ, տաղանդավոր լրագրող էր` ինքնատիպ ձեռագրով, ոճով, կրեատիվ ասելիքով: Մյուս կողմից` այն, ինչ Նաղդալյանն անում էր Քոչարյանի իշխանության տարիներին, դժվար է լրագրություն անվանելը, որովհետև գործ ունեինք «ինֆորմացիոն քիլերության» հետ, որի թիրախը քաղաքական ուժերն ու գործիչներն էին, որոնք Քոչարյանից տարբերվող տեսակետներ ունեին: Հանրայինի եթերը վերածվել էր քաղաքական հաշվեհարդարի հարթակի: Այդ ամենը սրվեց Հոկտեմբերի 27-ի ոճրագործությունից հետո, որովհետև Տիգրան Նաղդալյանն ու նրա շրջապատն առնվազն կասկածվում էին ահաբեկիչներին օժանդակելու մեջ, մանավանդ, որ Հանրայինում մոնտաժվել էր խորհրդարանում տեղի ունեցած ոճրագործությունը պատկերող տեսաերիզը:
Դա չէր կարող տեղի ունենալ առանց Տիգրան Նաղդալյանի, անգամ` Ռոբերտ Քոչարյանի հրահանգի:
Հատկանշական է, որ Հոկտեմբերի 27-ից հետո Տիգրան Նաղդալյանի խոսքն ավելի սանձարձակ ու ագրեսիվ էր դարձել` որպես թիրախ ունենալով այն ուժերին, որոնք հետամուտ էին ոճրագործության լիարժեք բացահայտմանը: Գուցե Նաղդալյանը նման պատվեր ստացել էր հենց Բաղրամյան 26-ից, որպեսզի հետո մոտիվացվի նրա սպանության պաշտոնական վարկածը: Ավելի ուշ, երբ սպանության պատվիրատու «հայտարարվեց» Վազգեն Սարգսյանի կրտսեր եղբայր Արմեն Սարգսյանը, ակնհայտ էր, որ պաշտոնական քարոզչամեքենան շրջանառության մեջ է դնելու վրեժխնդրության մոտիվը: Եթե նույնիսկ ընդունենք, որ այդ մոտիվն իրական է, ապա Վազգեն Սարգսյանի ընտանիքը կթիրախավորեր ոչ թե Նաղդալյանին, այլ` հանրային գիտակցության մակարդակում Հոկտեմբերի 27-ի կազմակերպման հետ ասոցացվող Ռոբերտ Քոչարյանին:
Իրականում` Տիգրան Նաղդալյանը Հոկտեմբերի 27-ի զոհերի հարազատների համար առանցքային վկա էր, բանալի, որի միջոցով հնարավոր էր հասնել ոճրագործության կազմակերպիչներին: «Եթե ես երբևէ որևէ մեկին ասել եմ, պահանջել եմ, առաջարկել կամ ակնարկել եմ սպանել Տիգրան Նաղդալյանին՝ թող իմ տղան էլ Տիգրան Նաղդալյանի ճակատագրին արժանանա»,- այս նախադասությամբ է եզրափակել իր պաշտպանական խոսքը Տիգրան Նաղդալյանի սպանությունը պատվիրելու մեջ մեղադրվող Արմեն Սարգսյանը: Վազգեն Սարգսյանի ընտանիքի պատվախնդրությանը ծանոթ յուրաքանչյուր մարդ կարող է հաստատել, որ այս խոսքերը չէին կարող օդի մեջ ասվել: Հասարակության ճնշող մեծամասնությունը հավատաց Արմենի անկեղծությանը, սակայն դատարանը մնաց անդրդվելի` Արմեն Սարգսյանին դատապարտելով 15 տարվա ազատազրկման:
Եվ սա, չնայած այն հանգամանքին, որ սպանությունը կատարած Ջոն Հարությունյանը դատարանում քանիցս պնդել է, որ պատվերը ստացել է ոչ թե Արմեն Սարգսյանից, այլ` Հովհաննես Հարությունյանից (մականունը` Ապեր) ու Գեղամ Շահբազյանից։
Խորապես համոզված ենք, որ Հոկտեմբեր 27-ի և Տիգրան Նաղդալյանի սպանության պատվիրատուն նույն մարդն է: Իրավական պնդումներ չենք անում, արձանագրում ենք միայն, որ Հոկտեմբերի 27-ի միջոցով անսահմանափակ դարձավ Ռոբերտ Քոչարյանի իշխանությունը, որն ամեն ինչ արեց Հոկտեմբերի 27-ի հետքերը մաքրելու համար: Տիգրան Նաղդալյանն այդ կարևոր «հետքերից» մեկն էր: Ընդ որում` Նաղդալյանի սպանությունը մեկ կրակոց էր` երկու թիրախով. սպանվեց Հոկտեմբերի 27-ի առանցքային վկան և հալածանքի ենթարկվեց ոճրագործության բացահայտման հիմնական պահանջատերերից մեկը` Վազգեն Սարգսյանի ընտանիքը:
Լավատեղյակ աղբյուրները պնդում են, որ Տիգրան Նաղդալյանի սպանության բացահայտման պաշտոնական վարկածին չեն հավատացել անգամ այն օրերի վարչապետ Անդրանիկ Մարգարյանը և պաշտպանության նախարար Սերժ Սարգսյանը, սակայն Ռոբերտ Քոչարյանը մնացել է անդրդվելի: Ի դեպ, 2008թ-ին նախագահ դարձած Սերժ Սարգսյանը բացահայտորեն կասկածի տակ դրեց դատավճռի օրինականությունը` հրամանագրով ազատ արձակելով Արմեն Սարգսյանին:
